De uitdagingen waar we voor staan om onze aarde gezond te houden, zijn legio. Stikstofverbindingen die de grond vergiftigen. Vrijkomende koolstof- dioxide die de atmosfeer opwarmt. Methaan dat hetzelfde doet, en ruim dertig keer sterker is dan CO2. PFAS, plastic soup, een stijgende zeespiegel… Met observatiesatellieten zien we heel duidelijk ijskappen, gletsjers en zeeijs als sneeuw voor de zon verdwijnen.
En het gaat snel. Vijftien jaar geleden dachten we dat de Noordpool pas rond 2100 in de zomer ijsvrij zou zijn. Nu lijkt het erop dat het al vóór het midden van deze eeuw zo ver is. Ook elders op de planeet zijn de problemen groot. Iedere twee seconden, u leest het goed, verdwijnt een voetbalveld aan bos. Hoe meer bomen we kappen, hoe meer CO2 er vrijkomt en hoe sneller de aarde opwarmt.
Het klimaat stapelt verandering op verandering. Satellieten hebben gemeten dat de snelheid waarmee de aarde opwarmt, in 20 jaar tijd méér dan is verdubbeld.
Klimaatverandering is van alle tijden, maar deze keer speelt de mens een doorslaggevende rol. Verreweg de meest dominante factor is het effect van broeikasgassen. Alleen door snelle reducties in uitstoot en op grote schaal CO2 uit de lucht te halen, is het waarschijnlijk mogelijk de opwarming tot twee graden te beperken. Lukt dat niet, dan is het tegen 2100 wellicht vijf graden warmer dan vóór de Industriële Revolutie.
Wat er nodig is om te leven in balans met de planeet, weten we maar al te goed. Maar als gewoontedier het tij keren, is uitermate lastig. Innovatieve technologie helpt ons. We kunnen gaan kiezen voor kweekvlees, verticale landbouw, groene waterstof en thoriumcentrales. Echter, overal hangt een prijskaartje aan. Hoe worden we het met elkaar eens? En zijn we snel genoeg?
De mens wikt, de natuur beschikt.
André Kuipers (1958) is arts, astronaut en spreker. Hij is de eerste Nederlander met twee ruimtemissies op zijn naam. In totaal bracht André 204 dagen door in het internationale ruimtestation ISS. Als ‘ambassadeur van de aarde’ inspireert hij jong en oud voor technologie en innovatie, wetenschap en duurzaamheid.
